بررسی آزادی تجمعات با رویکرد به حقوق موضوعه ایران و اسناد بین المللی

حق آزادی تجمعات به طور گسترده ای در سطح بین المللی، منطقه ای و ملی در اسناد مختلف حقوق بشری در زمره حقوق مدنی و سیاسی به رسمیت شناخته شده است. این آزادی افراد را قادر می سازد تا با یکدیگر تجمع نموده و به طور جمعی مصالح و منافع مشترکشان را بیان نموده یا ارتقاء بخشیده و از آنها دفاع نمایند. چنین تجمعی می تواند به منظور پی گیری یا دستیابی به هدفی مشترک اعم از مسایل و موضوعات سیاسی، مذهبی، اعتقادی، اقتصادی، شغلی، اجتماعی ورزشی، فرهنگی یا حرفه ای باشد. این آزادی در اعلامیه های متعدد حقوق بشری مورد تاکید قرار گرفته است. چنانچه ماده 20 اعلامیه جهانی حقوق بشر آزادی اجتماعات را در کنار آزادی گروه ها مورد تاکید قرار داده و ماده 21 میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی در این خصوص اعلام می دارد:« حق تشکیل مجامع به رسمیت شناخته می شود. اعمال این حق تابع هیچگونه محدودیتی نمی تواند باشد جز آنچه بر طبق قانون مقرر شده و در یک جامعه ی دموکراتیک به مصلحت امنیت ملی یا ایمنی عمومی یا نظم عمومی یا برای حمایت از سلامت یا اخلاق عمومی یا حقوق و آزادی های دیگران ضرورت داشته باشد.» در قانون اساسی کشورمان نیز ذیل اصل 27 قانون اساسی این حق به رسمیت شناخته شده است و اعلام می دارد: «تشکیل اجتماعات و راهپیمایی ها بدون حمل سلاح به شرط آنکه مخل به مبانی اسلام نباشد آزاد است». در این پایان نامه از یک طرف به بررسی ضوابط و شرایط اعمال این حق پرداخته شده است و از طرفی دیگر عواملی که می توانند مانع از اعمال آزادی تجمعات از سوی اشخاص وگروه ها گردد نیز مورد بررسی قرار گرفته است.